ویرانه‌های قوم لوط (قرآن)بنا به آیات قرآن، ویرانه‌های قوم لوط تا زمان صدر اسلام وجود داشتند. ۱ - وجود بقایا تا زمان حضرت شعیبباقى ماندن ويرانه‌هايى از قوم لوط تا عصر شعیب علیه‌السلام: «وَيَا قَوْمِ لاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شِقَاقِي أَن يُصِيبَكُم مِّثْلُ مَا أَصَابَ قَوْمَ نُوحٍ ... وَمَا قَوْمُ لُوطٍ مِّنكُم بِبَعِيدٍ؛و اي قوم من دشمنی و مخالفت با من سبب نشود كه شما بهمان سرنوشتی كه قوم نوح ... گرفتار شدند گرفتار شويد، و قوم لوط از شما چندان دور نيست.» دو احتمال در دور نبودن قوم لوط از مردم مدین وجود دارد: یکی این که زمان آنها از مردم مدین دور نبوده، و دیگر این که شهر آنها از مدین دور نبوده است. بنابر احتمال دوم مقصود از یادآوری این نکته که شهر قوم لوط دور نیست، بقایای آن است و نه خود شهر؛ چرا که شهر آن قوم، بی شک بر اثر عذاب آسمانی ویران شده بود. ۲ - وجود بقایا تا زمان پیامبر اسلامباقی ماندن ویرانه‌هایی از قوم لوط تا عصر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم: ۱. «وَجَاء أَهْلُ الْمَدِينَةِ يَسْتَبْشِرُونَ • فَجَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِّن سِجِّيلٍ • وَإِنَّهَا لَبِسَبِيلٍ مُّقيمٍ • فَانتَقَمْنَا مِنْهُمْ وَإِنَّهُمَا لَبِإِمَامٍ مُّبِينٍ؛(از سوی ديگر) اهل شهر (با خبر شدند و به سوي خانه لوط) آمدند در حالي كه به يكديگر بشارت ميدادند. سپس (شهر و آبادی آنها را زير و رو كرديم) بالای آنرا پائين قرار داديم و بارانی از سنگ بر آنها فرو ريختيم. ما از آنها انتقام گرفتيم و اين دو (قوم لوط و اصحاب ایکه) شهرهای ويران شده شان بر سر راه آشكار است!» تعبیرهای «لبسبیل مقیم» و «لبامام مبین» دلالت می‌کنند بر این که مخروبه‌های شهر ویران شده قوم لوط در دسترس مردم مناطق مکه بود. ۲. «وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً ... • وَلَقَدْ أَتَوْا عَلَى الْقَرْيَةِ الَّتِي أُمْطِرَتْ مَطَرَ السَّوْءِ أَفَلَمْ يَكُونُوا يَرَوْنَهَا ...؛و کافران گفتند: چرا قرآن يكجا بر او نازل نمي‌شود؟.... آنها از كنار شهری كه باران شر (باراني از سنگ‌های آسمانی) بر آن باريده بود (ديار قوم لوط) گذشتند، آيا آنرا نديدند؟ ....» ضمیر فاعلی «اتوا» کافرانند که در آیات پیشین از آنها سخن گفته شده است. ۳. «وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ بَطِرَتْ مَعِيشَتَهَا فَتِلْكَ مَسَاكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَن مِّن بَعْدِهِمْ إِلَّا قَلِيلًا ...؛بسيار (اهل) شهرهايى را كه (به سبب فراوانى نعمت) در زندگى خود گرفتار سرمستى و طغیان شده بودند ، هلاک كرديم، پس اين‌ها خانه‌هاى ايشان است كه پس از آنان (خراب و ويران شده و) جز اندكى مورد سكونت قرار نگرفته اند ....» «تلک» به دیار قوم ثمود و عاد و لوط اشاره دارد که مردم جزیره العرب با آنها آشنا بوده‌اند. ۴. «... قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ ... • إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ ... • وَلَقَد تَّرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً ...؛... گفتند: ما اهل اين شهر و آبادی را (اشاره به شهرهای قوم لوط) هلاک خواهيم كرد .... ما بر اهل اين شهر و آبادی عذابی از آسمان به فرو خواهيم ريخت. ما از آن آبادی نشانه روشنی باقی گذارديم....» ۵. «وَإِنَّ لُوطًا لَّمِنَ الْمُرْسَلِينَ • إِذْ نَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ أَجْمَعِينَ • ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرِينَ • وَإِنَّكُمْ لَتَمُرُّونَ عَلَيْهِم مُّصْبِحِينَ؛لوط از رسولان ما بود.به خاطر بياور زمانی را كه او و خاندانش را نجات همگی داديم. سپس بقيه را نابود كرديم. و شما پيوسته صبحگاهان از كنار (ويرانه‌های شهرهای) آنها عبور می‌كنيد.» ۶. «قالوا انا ارسلنا الی قوم مجرمین لنرسل علیهم حجارة من طین و ترکنا فیها ءایة...؛گفتند ما به سوي قوم مجرمی فرستاده شده ايم.تا باراني از سنگ - گل بر آنها بفرستيم. و در آن (شهرهای بلاديده) نشانه‌ای روشن بجاي گذارديم.... » ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۲۶، برگرفته از مقاله «ویرانه‌های قوم لوط». |